Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι χρόνια νόσος και μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε μειονεκτικότητα ποικίλου βαθμού.

Πρόκειται για χρόνια διαταραχή του μεταβολισμού των υδατανθράκων, που οφείλεται ή σε ανεπαρκή έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας ή σε μειωμένη δραστικότητα της ινσουλίνης.

Ο διαβήτης διαιρείται σε τρεις ομάδες: τον διαβήτη τύπου Ⅰ ή ινσουλινοεξαρτώμενο, τον διαβήτη τύπου Ⅱ ή μη ινσουλινοεξαρτώμενο και τον διαβήτη που εμφανίζεται σε ορισμ΄ενες καταστάσεις ή μετά τη λήψη φαρμάκων, όπως κορτιζόνης.

Ο διαβήτης τύπου Ⅰ που παλαιότερα ονομαζόταν ισχνός ή νεανικός, εμφανίζεται συνήθως σε νεαρά άτομα και χαρακτηρίζεται από μεγάλη έλλειψη ινσουλίνης. Τα άτομα για να διατηρηθούν στην ζωή χρειάζονται ενέσεις ινσουλίνης.

Ο διαβήτης τύπου Ⅱ που παλαιότερα ονομαζόταν παχύσαρκος ή μέσης ηλικίας, εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 40, αλλά όπως και ο τύπος Ⅰ μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Τα άτομα αυτά δεν χρειάζονται ινσουλίνη για να διατηρηθούν στη ζωή και υπάρχει έντονη κληρονομική προδιάθεση.

Πρωταρχικό ρόλο στη θεραπεία του διαβήτη του ενήλικα παίζει η δίαιτα η οποία θα πρέπει να αποτελείται από λίγες θερμίδες στους παχύσαρκους. Εάν μόνο με τη δίαιτα δεν επιτυγχάνεται ικανοποιητική ρύθμιση του διαβήτη, τότε χορηγούνται υπογλυκαιμικά φάρμακα. Στις περιπτώσεις που αποτυγχάνει ο συνδυασμός της δίαιτας και των υπογλυκαιμικών δισκίων, τότε προστίθεται ινσουλίνη.

Υποβοήθημα της δίαιτας και της φαρμακευτικής αγωγής είναι η μέτρια σωματική άσκηση, που είναι απαραίτητη για διαβητικούς κάθε ηλικίας. Με την άσκηση ο διαβητικός χρειάζεται λιγότερη ινσουλίνη γιατί καίει ευκολότερα τη γλυκόζη.

Η άσκηση πρέπει να γίνεται κάθε ημέρα την ίδια ώρα και να είναι περίπου της ίδιας έντασης για να παραμείνει σταθερός ο ρυθμός της ρύθμισης του σακχάρου και να μην επέρχονται διαταραχές στις διαδικασίες του βασικού μεταβολισμού.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την άθληση αποτελεί η καλή φυσική κατάσταση του διαβητικού και ο ρυθμισμένος διαβήτης.

Ο σκοπός της καθημερινής άσκησης είναι η προφύλαξη των αγγείων από αρτηριοσκληρωτικές αλλοιώσεις και στενώσεις με τις ακόλουθες επιπλοκές, όπως στηθάγχη, έμφραγμα, εγκεφαλικά επεισόδεια.

Η έντονη άσκηση πρέπει να αποφεύγεται γιατί μπορεί να προκαλέσει ευκολότερα υπογλυκαιμική κρίση και γιατί αυξάνει την αποβολή του λευκώματος από τα ούρα.

Η άθληση πρέπει να αρχίζει απαλά και ήρεμα και η έντασή της να αυξάνεται σταδιακά. Μπορεί να αρχίσει με καθημερινή βόλτα και στη συνέχεια ελαφρό τροχάδην. Αργότερα ο διαβητικός μπορεί να επιδοθεί στην ποδηλασία, το τέννις, το Βόλλεϋ ακόμη και το χορό.

Το ποδόσφαιρο και η καλαθόσφαιρα συζητούνται, αλλά μάλλον πρέπει να αποφεύγονται γιατί απαιτούν μεγάλη καταβολή προσπάθειας. Αθλήματα που πρέπει να αποφεύγονται είναι η ορειβασία, το θάλασσιο σκι, η μεγάλη έντασης και διάρκειας κολύμβηση, από τον κίνδυνο επέλευσης υπογλυκαιμικήε κρίσης σε ύψος, ή μέσα στο νερό.

Παρ’ όλους τους περιορισμούς που αναφέρθηκαν παραπάνω, υπάρχουν διαβητικοί σε άριστη φυσική κατάσταση, οι οποίοι σε στενή συνεργασία με το γιατρό τους ρυθμίζουν τόσο καλά τα επίπεδα της γλυκόζης, ώστε επιδίδονται σε αθλήματα που απαιτούν εντονότατη άσκηση και φθάνουν μέχρι και το πρωταθλητισμό.

Κατά την άσκηση, συμβαίνουν οι ίδιες φυσιολογικές προσαρμογές τόσο στους μη, όσο και στους διαβητικούς τύπου Ⅰ, όπως η αύξηση της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου Ο2, αύξηση μυϊκής δύναμης και αντοχής, ελάτωση καρδιακής συχνότητας κατά την ανάπαυση.

Η άσκηση απαγορεύεται στις παρακάτω περιπτώσεις:

1. Κακή ρύθμιση-μη έλεγχος του διαβήτη

2.Ύπαρξη καριαγγειακών συμπτωμάτων, γιατί η άσκηση επισπεύδει την ισχαιμία του μυοκαρδίου και την αρρυθμία

3. Ύπαρξη αμφιβληστροειδοπάθειας