Μία από τις σημαντικότερες ειδικότητες που παρακολούθησα στην πανεπιστημιακή μου εκπαίδευση, ήταν η Ειδική Φυσική Αγωγή.

Έκτοτε, δουλεύοντας ως καθηγητής φυσικής αγωγής σε ποικίλες κατηγορίες ατόμων με ειδικές ανάγκες συνειδητοποίησα ότι ο όρος Άτομα με Ειδικές Ανάγκες πρέπει να μετατραπεί σε Άτομα με Ειδικές Δυνάμεις.

Ακόμα και τώρα που διαβάζετε αυτές τις γραμμές, γεννιέται σε κάποιο σημείο ένα παιδί με μια ατέλεια. Μια τύφλωση, που θα μετατρέψει το μεγαλείο μιας οροσειράς σε ισόβιο μυστήριο.

Η κώφωση, η οποία θα εμποδίσει για πάντα το παιδί να γνωρίσει τον ήχο της μουσικής.

Μια παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, θα στερήσει από αυτόν τον άνθρωπο, την εμπειρία να τρέχει στους αγρούς, ή να γίνει αθλητής.

Μπορεί να υπάρχει βλάβη στον εγκέφαλο, γεγονός που θα έχει συνέπεια στην μελλοντική συμπεριφορά ή στην ικανότητα μάθησης.

Μπορεί κάποιος να συγκρουστεί οδηγώντας το αυτοκίνητό του ένα όμορφο κυριακάτικο απόγευμα και ξαφνικά, μέσα σε ένα δευτερόλεπτο απερισκεψίας, να βρεθεί με μια μόνιμη ανικανότητα.

Οι άνθρωποι αυτοί μπορεί να είναι πλούσιοι ή φτωχοί. Ίσως μορφωμένοι ή αγράμματοι. Η συναισθηματική τους ζωή να είναι υγιής ή να νοσεί. Ωστόσο, το μόνο κοινό τους στοιχείο είναι πως ο καθένας θα έχει να αντιμετωπίσει μια καινούργια αναπάντεχη προσαρμογή, που θα απαιτήσει από αυτούς, να αλλάξουν δραστικά τον τρόπο ζωής τους, το επάγγελμά τους, τις ελπίδες τους για το μέλλον.

Υπάρχει και ένας άλλος, ίσως μεγαλύτερος κίνδυνος σε σχέση με την αποδοχή των αδυναμιών των άλλων.
Μερικές φορές τείνουμε να θεωρούμε αδυναμίες στοιχεία τα οποία στην πραγματικότητα, αποτελούν την δύναμη του άλλου. Ο κίνδυνος βρίσκεται στην πιθανότητα να μην αποδεχθούμε τον άνθρωπο όπως είναι, αλλά να προσπαθήσουμε να τον αλλάξουμε σύμφωνα με τις δικές μας απόψεις.

Το παιδί που γεννιέται στην κοινωνία μας με μια σωματική ή διανοητική δυσλειτουργία δεν είναι ακόμα ανάπηρο, αλλά μόνο δυσλειτουργικό.

Οι γιατροί, οι γονείς, οι δάσκαλοι, οι ψυχολόγοι, οι φίλοι, οι συγγενείς καλοπροαίρετα όλοι, θα πάρουν την ευθύνη να πείσουν αυτό το παιδί, ή να το βοηθήσουν να μάθει πως είναι ανάπηρο.

Είναι δύσκολο να το αποφύγουμε, γιατί οι ίδιοι μας οι φόβοι, οι παρανοήσεις, οι αντιλήψεις και οι προλήψεις μας, θα εμφανιστούν με χιλιάδες τρόπους, κυρίως ασυνείδητα.

Είναι επιτακτικό όσοι ενδιαφερόμαστε για ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, να βρισκόμαστε διαρκώς σε εγρήγορση για να είμαστε σίγουροι πως δεν συμβάλλουμε στην διαδικασία μετατροπής τους και σε ανάπηρους.

Θα ήταν θετικό να λάβουμε υπόψη τα σημεία που ακολουθούν για να μας υπενθυμίσουν  πως οι ανάπηροι γίνονται, δεν γεννιούνται.

• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες ανήκουν στον εαυτό τους και όχι σε σένα, στην οικογένεια στο γιατρό ή στην κοινωνία.
• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες είναι πρώτα άνθρωποι και κατά δεύτερο λόγο άτομα με ειδικές ανάγκες. Έχουν λοιπόν το ίδιο δικαίωμα στην ζωή όπως και οποιοσδήποτε άλλος, με το δικό τους ρυθμό, το δικό τους τρόπο και τα δικά τους μέσα.
• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με σωματικές ατέλειες έχουν τις ίδιες ανάγκες με σένα, να αγαπούν και να αγαπιούνται, να μαθαίνουν, να μοιράζονται, να αναπτύσσονται και να βιώνουν μέσα στον ίδιο κόσμο που ζεις και εσύ.
• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες έχουν το ίδιο δικαίωμα με σένα να σφάλλουν, να αποτύχουν, να υποφέρουν, να επικρίνουν, να κλάψουν, να απελπιστούν. Το να τους προστατεύεις από τις εμπειρίες αυτές, σημαίνει ότι τους εμποδίζεις να ζήσουν.
• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες πρέπει να βρουν τον δικό τους τρόπο να κάνουν πράγματα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να δένεις τα παπούτσια, να πίνεις από ένα ποτήρι νερό, να πηγαίνεις στην στάση του λεωφορείου. Υπάρχουν πολλοί τρόποι μάθησης και προσαρμογής. Εκείνοι πρέπει να βρουν τον καλύτερο για τον εαυτό τους.
• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες χρειάζονται επίσης τον κόσμο και τους άλλους για να μάθουν. Ο κόσμος ολόκληρος είναι ένα σχολείο. Όλοι οι άνθρωποι είναι δάσκαλοι. Δεν υπάρχει καμία εμπειρία ασήμαντη.
• Θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες έχουν το δικαίωμα της ειλικρίνειας σε σχέση με τον εαυτό τους, με σένα και με την κατάστασή τους. Το να είσαι ανειλικρινής μαζί τους, είναι η χειρότερη ζημιά που μπορείς να τους κάνεις.
• Και πάνω από όλα θυμήσου πως οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες χρειάζονται τον καλύτερο εαυτό σου. Για να είναι οι ίδιοι ο εαυτός τους, να αναπτύσσονται, να είναι ελεύθεροι, να ωριμάζουν, πρέπει εσύ να είσαι όλα αυτά. Μπορείς να διδάξεις μόνο ότι είσαι. Αν αναπτύσσεσαι, αν είσαι ελεύθερος να μαθαίνεις, να αλλάζεις, να ωριμάζεις και να βιώνεις, θα δώσεις και σε αυτούς την δυνατότητα να κάνουν το ίδιο.